Chim cút mắc bệnh hô hấp mãn tính (CRD) thường ủ rũ, chán ăn, xù lông và sụt cân; chảy nước mũi, mỏ có vảy và ho hen; trong trường hợp nặng, chim cút khó thở, há mỏ để thở và giảm tỷ lệ đẻ. Đây là căn bệnh truyền nhiễm phổ biến của chim cút, do vi khuẩn mycoplasma gây ra. Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp do tiếp xúc trực tiếp giữa chim cút ốm và chim cút khỏe mạnh, thức ăn nước uống, dụng cụ chăn nuôi. Bên cạnh đó, bệnh có thể lây nhiễm qua trứng khi vỏ trứng bị nhiễm mầm bệnh và khi chim cút con nở ra sẽ hít phải mầm bệnh và sẽ bị lây.
Mục Lục
Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh CRD là bệnh hô hấp mãn tính thường gặp trên chim cút. Bệnh do vi khuẩn Mycoplasma gây nên. Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp do tiếp xúc trực tiếp giữa chim cút bị bệnh và chim cút khỏe. Do không tách riêng đàn mới nhập với đàn đã được nuôi trong trại trước đó; thức ăn, nước uống không đảm bảo vệ sinh. Đồng thời, chế độ dinh dưỡng không hợp lý là nguyên nhân gây ra bệnh.
- Bệnh lây lan với tốc độ nhanh và chim cút ở mọi lứa tuổi đều có khả năng bị lây nhiễm. Nhưng mẫn cảm nhất đối với chim cút non, mới nở; chim cút trưởng thành thì có sức đề kháng cao hơn với bệnh.
- Bệnh CRD cũng có thể lây qua trứng khi vỏ trứng bị nhiễm bệnh. Chim cút con nở ra sẽ tiếp xúc ngay với mầm bệnh từ tổ và từ chim mẹ.
Con đường truyền lây bệnh
- Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp do tiếp xúc trực tiếp giữa chim cút bị bệnh và chim cút khỏe.
- Chế độ chăm sóc, dinh dưỡng không đầy đủ gây ra hiện tượng miễn dịch kém với chim cút.
- Dụng cụ chăn nuôi và chuồng trại là môi trường cho vi khuẩn xâm nhập và tiếp xúc trực tiếp với chim.
- Bệnh cũng có thể lây qua trứng khi vỏ trứng bị nhiễm bệnh. Chim cút con nở ra sẽ tiếp xúc ngay với mầm bệnh từ tổ và chim mẹ.
- Lây lan do vật chủ trung gian như: chuột, ruồi,.. đem mầm bệnh từ khu vực chim bị mắc bệnh về.
Triệu chứng của bệnh
Chim cút khó thở, sức ăn giảm hẳn, chảy nước mũi kêu quéc quéc, tỷ lệ đẻ giảm. Bệnh nặng, cút bỏ ăn và chết. Bệnh dễ nhầm với bệnh cảm cúm ở cút. Nếu cho uống nước gừng, sả càng làm cho đàn cút bị lây lan nhiều và thiệt hại càng lớn. Bị bệnh hô hấp mãn tính (CRD) cút sẽ bị nhiễm E.coli kế phát làm cho tình trạng sức khỏe của cút càng suy sụp hơn.
Bệnh tích Nếu mổ dọc đường hô hấp từ xoang mũi vào tới phổi thấy có dịch nhầy rất nhiều. Phổi bị phù thũng nếu bệnh nặng, thành túi hơi dày lên và có kén trắng,…
Phương pháp phòng bệnh
Giữ gìn vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát. Nhất là đối với đàn cút con trong giai đoạn 2-6 tuần tuổi và đàn cút đang đẻ trứng. Thường bệnh xảy ra vào mùa mưa nhiều hơn, nên cần che chắn kỹ không. Để gió lùa và mưa tạt vào chuồng. Vào thời điểm trời mưa nhiều. Thay đổi nhiệt độ lớn, độ ẩm không khí cao cần dùng kháng sinh pha nước cho cút uống liên tục trong nhiều tuần.
Để giảm thiểu việc sử dụng thuốc kháng sinh và hạn chế bệnh hiệu quả trên chim cút, bà con có thể sử dụng Chế phẩm sinh học Vườn Sinh Thái cho chim cút uống (hoặc ăn). Trong Chế phẩm này có đầy đủ các dinh dưỡng thiết yếu bổ sung tăng cường cho chim cút. Đặc biệt các chủng vi sinh vật hữu ích trong Chế phẩm sẽ bám vào thành ruột non của vật nuôi, giúp vật nuôi hấp thụ, tiêu hóa thức ăn nhanh hơn và ức chế các khuẩn gây bệnh, giúp chim khỏe mạnh, đẻ đều.
Phương pháp điều trị bệnh
Cần tách riêng những con chim cút đang bị bệnh để điều trị. Sử dụng các loại thuốc kháng sinh sau: Suanovil 50 pha 0,5g/lít nước uống, Tylan 50 pha 5ml/lít nước uống, Norfloxillin pha 2ml/lít nước uống. Liều lượng tăng gấp đôi, dùng liên tục từ 5-7 ngày khi đàn cút đã có biểu hiện bệnh hô hấp mãn tính (CRD).