Chim bồ câu đối với người Việt Nam ta từ xưa tới nay luôn được biết đến là 1 loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng tốt cho sức khoẻ và có giá trị kinh tế cao. Vì thế, không chỉ ở nông thôn mà ngay cả ở nhiều vùng thành thị người dân cũng tận dụng sân vườn của mình để xây dựng mô hình nuôi chim bồ câu.
Tuy nhiên, khi bắt tay vào việc chăm nuôi bất kỳ loại chim hay gia cầm nào thì cũng đòi hỏi người nuôi phải biết áp dụng những kỹ thuật và phương pháp đúng quy chuẩn và khoa học, từ việc chọn con giống cho đến khâu thiết kế chuồng trại. Nhằm phổ biến kiến thức về nuôi chim bồ câu, bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn những người nuôi mới biết cách lắp đặt và xây dựng chuồng nuôi chim sao cho chuẩn và hợp lý nhất.
Mục Lục
Một số giống chim bồ câu thịt có hiệu quả kinh tế cao
Chim bồ câu Pháp
Giống bồ câu Pháp có xuất xứ từ miền Đông Nam nước Pháp. Đây là giống chím rất dễ nuôi và dễ thích nghi với môi trường. Bồ câu Pháp chuyên nuôi lấy thịt với trọng lượng của mỗi con trưởng thành khoảng 0,8 – 1,2kg. Mỗi năm chúng có thể đẻ từ 8 – 9 lứa với tỉ lệ nuôi sống trên 95%. Trọng lượng mỗi con ra ràng trung bình đạt từ 500 – 600gr.
Bồ câu gà siêu thịt
Đây là giống chim bồ câu thương phẩm có kích thước lớn và có giá trị kinh tế cao. Mỗi con bồ câu gà khi xuất bán có thể nặng từ 6 – 9 lạng. Mô hình nuôi chim bồ câu gà hiệu quả nhất là nhốt chuồng. Người ta hiếm khi thả giống chim này ngoài tự nhiên. Lý do là bởi chúng có kích thước to lớn, chậm chạp nên dễ bị săn trộm.
Chim bồ câu ta
Đây là loài bồ câu thuần Việt có kích thước và trọng lượng nhỏ hơn các loại chim bồ câu thịt khác. Tuy nhiên, giống như thịt gà ta thì thịt bồ câu ta có vị ngọt và săn chắc đặc trưng. Vì thế thịt của loại này được nhiều người tiêu dùng yêu thích.
Quy trình và kỹ thuật thiết kế chuồng nuôi chim bồ câu đúng quy chuẩn
Lựa chọn vị trí đặt chuồng trại hợp lý
Vị trí đặt chuồng nuôi chim bồ cầu phải đặt nơi có ánh sáng mặt trời, khô ráo, thoáng mát, sạch sẽ. Không đặt nơi có gió lùa tránh chim bị cảm lạnh, tránh nơi ồn ào, nhiều người đi lại, tránh sự xâm nhập của chó mèo, chuột làm hại đến chim bồ câu. Không đặt chuồng nơi ẩm thấp, nơi dễ bị mưa hắt vào chuồng.
Lựa chọn vật liệu làm chuồng phù hợp từng hô hình
- Mô hình nuôi kiểu hộ gia đình :
Chuồng nuôi chim bồ câu nên làm bằng gỗ có thể dùng gỗ tự nhiên như keo, gỗ mít, gỗ xoan, gỗ liễu,…để đóng chuồng giúp tăng độ bền khi nuôi chim bồ câu.
- Đối với mô hình nuôi bán công nghiệp:
Nên xây dựng chuồng bằng xi măng để chuồng nuôi vừa có thể sử dụng lại nhiều lần, chắc chắc người nuôi dễ quản lý. Phía dưới nền chuồng tráng bằng xi măng và rải lớp trấu, mùn khô để thấm các chất thải của chim, thuận tiện cho việc dọn dẹp vệ sinh. Xung quanh chuồng nuôi có tường bao, cửa sổ thoáng mát giúp không khí dễ lưu thông.
Bố trí và thiết kế chuồng nuôi chim bồ câu đúng tỷ lệ
Tỷ lệ hợp lý cho dạng nuôi quần thể là 1m2 nuôi được 2-3 cặp chim bồ câu. Xung quanh chuồng nuôi phải dùng lưới B40 hoặc lưới cước, lưới mắt cáo vây kín xung quanh để không cho chim ra ngoài.
- Mô hình nuôi kiểu hộ gia đình:
Khi đóng chuồng nên có nhiều ô có kích thước từ 40x40x40 để cho chim bồ câu dễ dàng ra vào. Chuồng nên lợp bằng mái tôn phía trên nên rải lớp rơm,lá cây để mùa hè chuồng nuôi vẫn mát mẻ. Máng thức ăn và bình đừng nước uống cho chim bồ câu nên đặt cạnh chuồng và đặt kế bên nhau giúp cho bồ câu dễ dàng ăn uống và người nuôi dễ dàng theo dõi tình hình phát triển của chim.
- Mô hình nuôi bán công nghiệp:
Người nuôi có thể xây dựng chuồng theo 2 kiểu là ô chuồng và lưới vây.
Ô chuồng có thể làm theo mô hình nuôi thả hoặc sử dụng gỗ làm khung. Xung quanh phải bọc lưới B40, chừa lỗ trống cho chim ra ngoài hoạt động bay nhảy, đi lại. Kích thước trung bình mỗi ô chuồng là 40x50x60cm. Phần lưới vây xung quanh ô chuồng tạo thành một quần thể thu nhỏ cho chim hoạt động, bảo vệ chim khỏi các động vật hại như: mèo, chó, rắn, chuột,… Giữa các tầng phải có ngăn chắn phân hoặc phải đóng khít để phân không rơi xuống các tầng dưới.
Lắp đặt máng ăn và nước uống cho chim bồ câu một cách thuận tiện nhất
Để giữ vệ máng ăn và máng uống cho chim nên dùng bằng gỗ hoặc chất dẻo. Không nên làm bằng kim loại.
Máng ăn và bình đựng nước nên đặt cho mỗi ô chuồng hoặc đặt máng lớn cho cả đàn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia người nuôi vẫn nên đặt máng ăn và bình đựng nước vào trước các ô chuồng giúp chim dễ ăn và người nuôi thuận tiện dọn dẹp vệ sinh.
Hàng ngày cung cấp nước sạch cho chim uống và sử dụng các nguồn nước sạch như nước máy, nước giếng khoan để cho chúng tắm. Thường xuyên thay nước, vệ sinh bình đựng nước và máng thức ăn tránh chim bị nhiễm bệnh do các dụng cụ này bị nhiễm vi khuẩn.
Cách xây dựng sân phơi nắng cho chim chuẩn nhất
Để chim bồ câu sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh người việc cung cấp đầy đủ thức ăn, nước uống, xây dựng chuồng nuôi đúng kỹ thuật người nuôi nên xây dựng thêm sân phơi nắng cho chim bồ câu. Sân phơi nắng cần diện tích tương ứng với 1m2 cho 2- 3 cặp chim; hoặc có thể rộng hơn tùy theo điều kiện kinh tế của gia đình.
Sân phơi nắng phải có đủ ánh sáng và được sắp xếp nhiều cành cây cho chim chơi, bay nhảy, tắm nắng vào mùa hè. Trong sân phơi nắng bà con nên xây 1 bể cát nhỏ để đựng cát vàng cho chim ăn cát sỏi và xây dựng thêm bể nhỏ đựng nước để chim tắm. Nếu không có điều kiện bà con có thể cho cát và nước vào chậu cũng được.
Cách làm ổ đẻ cho chim bồ câu
Đối với các hộ gia đình nuôi chim bồ câu sinh sản chỉ cần tận dụng các chuồng nuôi cũ và lót nền băng trấu, mùn cưa, rơm. Tiếp đó, người nuôi nên làm các kệ gỗ trên tường. Sau đó, đặt các rổ tre hay rá nhựa có lót rơm để chim đẻ và ấp trứng.
Ổ đẻ của chim bồ câu có thể sử dụng rổ nhựa, rổ tre loại nhỏ. Mỗi rổ có đường kính khoảng 20cm. Các tổ phải để và buộc cố định tránh bị lật khi chim nhảy lên.
Nếu chuồng nuôi đóng bằng tre, gỗ hoặc xây bằng gạch; bà con nên chia làm 3 – 4 tầng và tạo nhiều chuồng nhỏ để tiết kiệm diện tích.
Nên chia chuồng thành các ô nhỏ: chiều cao 50cm, chiều sâu 40cm, chiều rộng 40cm. Mỗi ô chuồng cần 2 ổ: 1 để đẻ trứng và ấp trứng đặt ở trên; 1 ổ nuôi con đặt ở dưới. Phía trước ô khoét lỗ to bằng miệng bát cơm để chim có thể ra vào thuận tiện.